Buzullar erirse ne olur?

Antarktika yalnızca donmuş
devasa bir bu kütlesi değil, yaşamın sürmesi için büyük önem
taşıyan bir kıtadır. Tam da bu nedenden dolayı hiçbir ülkeye
ait değildir. 1959’da imzalanmış olan “Antarktika Antlaşması”
ile barışa ve bilime adanmış olan kıtaya dünyanın her yerinden
bilim insanları gelip araştırmalarını yaparak uluslararası
bilime katkıda bulunur.

TÜM YAŞAM İÇİN TEHDİT

Antarktika’da yaklaşık 25 milyon 400 bin
kilometreküp buz bulunur. Bu miktar dünyadaki tüm tatlı suyun
yüzde 60’ını ve tüm buzun yüzde 90’ını oluşturur. Eğer
buradaki buzulların tamamı erirse küresel ölçekte deniz
seviyesinin 70 metre yükselebileceği öngörülüyor. Tabii
buzulların erimesi, sırf kıyı bölgelerindeki yaşamın tehlikeye
girmesi değil su ve karasal biyoçeşitlikten küresel ısınmaya
kadar birçok yaşamsal koşulun zorlaşması hatta bazı türler
için ortadan kalkması anlamına geliyor.

Antarktika Yarımadası’nın batı kıyısındaki
ortalama yıllık hava sıcaklığı son 50 yılda yaklaşık 3
derece arttı. Bu küresel artış ortalamasının beş katıdır.
1960’lardan günümüze ise buzulların yüzde 60’ında geri
çekilme gözlemlendi.

4 MADDEDE BUZULLAR ERİRSE NE OLUR?

– Dünya haritası değişecek. Florida,
Danimarka, Hollanda, Bangladeş ve birçok küçük ada ülkesinin
çoğu tamamen yok olacak. Birleşik Krallık ve Uruguay gibi deniz
seviyesinden aşağı ülkeler toprak alanlarının önemli bir
bölümünü kaybedecek. Avustralya büyük bir iç denize sahip
olacak.

– Dünya nüfusunun yüzde 40’ı iklim göçmeni
olacak.

– Eriyen buz, tatlı su seviyesini artırarak
okyanusları daha az tuzlu hale getirecek. Okyanus akıntılarındaki
değişikliklerden su altı biyoçeşitliliğine kadar olumsuz
etkiler oluşacak.

– Dünyada yaşayan insanlar kutuplara ve
yaşanabilir iklimlere doğru göç etmek zorunda kalacak.

BÜYÜK BUZULUN ÇÖKME TEHLİKESİ

Tüm bu kötümserlikten sonra sevindirici haber
şu ki araştırmalara göre Antarktika’da buzun tamamı önümüzdeki
birkaç yüzyıl boyunca erimeyecek. Ancak büyük buz kütlelerinden
Thwaites Buzulu’nun önümüzdeki birkaç 10 yıl içinde çökme
olasılığı var. Eğer bu buzul erirse küresel deniz seviyeleri
yaklaşık 65 santimetre yükselecek ve söz ettiğim 4 maddenin her
biri belirli ölçeklerde gerçekleşecek.

ANORMAL SICAKLIK ARTIŞI

Frontiers in Environmental dergisindeki yeni bir
makaleye göre ise Antarktika için durum pek de iyi gitmiyor.
Kıtanın doğu kıyısı yakınlarındaki sıcaklıklar Mart 2022’de
normal değerlerin 39 derece üzerine çıktı. Bu sıcaklık artışı
dünyanın herhangi bir yerinde kaydedilen en yoğun sıcak hava
dalgası oldu. ABD Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi’nin (NSIDC)
verilerine göre ise Antarktika’daki deniz buzu bu kış rekor
düzeyde geriledi. Bölgede kışın deniz buzunun, bir önceki
kaydedilmiş rekorun 1 milyon kilometre kare altına düşmesiyle
birçok nedenden dolayı önemli olan bu donmuş kıtanın korunması
adına da küresel ölçekte emisyonların azaltılmasına acilen
gereksinim duyuluyor.